Openbare orde en veiligheid verwijst naar het geheel van regels, maatregelen en handelingen die gericht zijn op het handhaven van rust, orde en veiligheid in de samenleving. Het doel hiervan is om de openbare ruimte veilig en ordelijk te houden, zodat burgers zonder hinder of gevaar kunnen samenleven. Dit betreft onder andere:
Openbare Orde:
- Handhaving van rust en orde: Het voorkomen van verstoringen zoals rellen, demonstraties die uit de hand lopen, vandalisme of openbare dronkenschap.
- Toezicht op bijeenkomsten en evenementen: Ervoor zorgen dat evenementen zoals festivals, voetbalwedstrijden en demonstraties ordelijk verlopen en geen risico vormen voor de openbare orde.
- Politieoptreden: De politie speelt een belangrijke rol bij het handhaven van de openbare orde, bijvoorbeeld door patrouilles, het opstellen van verkeersregelingen en het ingrijpen bij conflicten.
Veiligheid:
- Preventie van misdrijven: Het voorkomen van criminele activiteiten, zoals diefstal, overvallen, en geweld.
- Crisisbeheersing en rampenbestrijding: Het zorgen voor goede coördinatie en reactie op rampen, zoals natuurrampen, grootschalige ongelukken, of terroristische aanvallen.
- Brandveiligheid en evacuatieplannen: Maatregelen om burgers te beschermen tegen brand, ongelukken of andere noodsituaties.
De verantwoordelijkheid voor openbare orde en veiligheid ligt doorgaans bij de gemeente (burgemeester), de politie en de veiligheidsregio’s, die samenwerken om een veilige omgeving voor iedereen te waarborgen.